Sosyo-kültürel anlamda da gelişmiş olan kent, müzelerle, kültür merkezleriyle donanmıştır.İzmir Arkeoloji Müzesi, Etnografya Müzesi, İzmir Tarih ve Sanat Müzesi ve İzmir Resim ve Heykel Müzesi gibi müzelerle birlikte, Mask Müzesi, Oyun ve Oyuncak Müzesi, Demiryolu Müzesi, İnciraltı Deniz Müzesi gibi daha özelleşmiş müzeleriyle şehir herkese ve her tür zevke hitap etmektedir. Müzelerin yanı sıra, onlarca restore edilmiş eski köşk ve konağın modern kültür merkezleri haline getirilmesiyle, yılın 365 günü boyunca sayısız sergi, konser ve film gösterimi, meraklılarına sunulmaktadır.
İzmir, çağdaş Türkiye’yi dünyanın evrensel değerlerine eklemleyen öncü bir kenttir. Ülke tarihine geçecek pek çok ilk İzmir’de gerçekleşmiştir; Türk kadını tiyatro sahnesine ilk kez İzmir’de çıkmıştır. Ülkemizde futbol ilk kez İzmir’de oynanmıştır. 17 Şubat 1923’te Cumhuriyet’in ilk İktisat Kongresi İzmir’de toplanmıştır. Cumhuriyet’in ilk Uluslararası Fuarı İzmir’de açılmıştır. Akdeniz Olimpiyatları ve Universiade gibi dünyanın büyük spor organizasyonlarına İzmir, büyük bir misafirperverlikle ev sahipliği yapmıştır.
İzmir, 8500 yıllık zengin tarihsel ve kültürel birikimiyle taşıdığı bu değerleri üçüncü bin yıla da aktarmaya devam etmektedir.